TR-Sözlük

(Eşanlam / Açıklama)

DiL

– Ağız boşluğunda, tatmaya, yutkunmaya, sesleri boğumlamaya yarayan etli, uzun, hareketli organ, tat alma organı
– Ağız boşluğunun alt bölgesinde bulunan, çok tabakalı yassı epitelle sarılmış çizgili kastan yapılmış olduğu için serbestçe hareket edebilen, arka tarafta dil kemiğine bağlı olan bir organ.
– Ağız boşluğunda bulunan, çizgili kaslardan oluşmuş, lokmanın biçimlenmesinde, yutma, tat alma ve konuşmanın biçimlenmesinde görev alan çok hareketli bir organ, glossa, lingua.
– Tat alma organı.
– İnsanların düşündüklerini ve duyduklarını bildirmek için kelimelerle veya işaretlerle yaptıkları anlaşma, lisan, zeban
– Simgeler ve sözcükler oluşturmak için tanımlanmış bir damga takımı ve bunların, anlamlı bir iletişim aracı olarak deyimler ve tümceler (ya da bir örü) oluşturmak üzere kullanımım yöneten sözdizim kuralları takımı, örn. Türkçe, İngilizce, COBOL, FORTRAN. bk. izlenceleme dili.
– Bir insan topluluğu içinde kullanılan sözlü dillik yollarının bütünü (bk. Dillik).
– İnsanların duygu ve düşüncelerini bildirmek üzere sözcüklerle veya gereçlerle yaptıkları anlaşma
– İnsanlar arasında karşılıklı haberleşme aracı olarak kullanılan; duygu, düşünce ve isteklerin ses, şekil ve anlam bakımından her toplumun kendi değer yargılarına göre biçimlenmiş ortak kurallarının yardımı ile başkalarına aktarılmasını sağlayan, seslerden örülü çok yönlü ve gelişmiş bir sistem.
– Bir toplum üyelerinin birbirlerine düşünce ve dileklerini anlatmak amacıyla kullandıkları, ilgili toplumca benimsenen ses simgelerinden oluşan ve belirli bir düzene göre işleyen kültürel dizge. bk. yaşayan dil, tümbireşimli dil, törensel dil, temel dil, ölü dil.
– Kurma kuralları gereği oluşturulan, anlam kuralları gereği de yorumlanıp anlam kazanan deyimler dizgesi. Krş.. sözedilen dil, sözeden dil, biçimsel dil, biçimsel dizge, tek çeşitli dil, çok çeşitli dil, altdil.
– Durumunu öğrenmek için düşmandan ele geçirilen tutsak.
– İnsana türlü etkinlik süreçleri içinde düşünce ve duygularını anlatma olanağı vererek bilme ve iletişme işlevlerini yerine getiren, toplumsal üretimin gelişmesiyle birlikte ortaya çıkıp gelişen söz düzeni.
– İnsanların düşündüklerini ve duyduklarını bildirmek için sözcüklerle veya işaretlerle yaptıkları anlaşma.
– Birçok aletin uzun, yassı ve çoğu hareketli bölümleri
– Büyükbaş hayvanların haşlanıp pişirildikten sonra yenebilen dili
– Ayakkabı bağlarının ayağı rahatsız etmemesini sağlayan ve bağ altına rastlayan saya parçası.
coğ. Kıstak.
den. Makaraların ve bastikaların içine yerleştirilmiş olan, üzerinden geçirilen halatı istenilen yöne çevirmeye yarayan, çevresi oluklu, küçük döner tekerlek
müz. Bazı üflemeli çalgılarda titreşerek ses çıkaran ince metal yaprak.
hlk. Anahtar.
– Bir çağa, bir gruba, bir yazara özgü söz dağarcığı ve söz dizimi
– Belli mesleklere özgü dil
– Düşünce ve duyguları bildirmeye yarayan herhangi bir anlatım aracı
tar. Sorguya çekilmek için yakalanan tutsak.
esk. Gönül, yürek.
– Kadının cinsiyet organının üst kısmında bulunan pek duygun küçük bir organ, bızır.
– Kilidin içindeki dilcik.
– Kapı mandalı.
– Koyun ve sığırlara takılan çanın içindeki madenî parça.
– Yazı kaleminin ucu.
– Zar içindeki sazan balığı yumurtaları.
– Tekerleklerin geçirildiği eksenin, mazının ileri geri oynamasına engel olan ağaç kazık.
– Açgı.
– Değil (bk. deyil, deyl)
– Döküm ya da boşaltma sırasında, erimiş metalin kalıp duvarlarına sıçrayıp, erken katılaşması sonucunda oluşan yüzey kusuru.
– Gönül, yürek, kalp.
Fr. Langue, flèche littorale
Lat. lingua
İng. language, tongue, scab, speech
Osm. lisan


Bu site kaynak olarak "TDK Büyük Türkçe Sözlüğü" kullanmaktadır. Ancak Türk Dil Kurumunun resmi sitesi DEĞİLDİR!.
Eş Anlamlısı, halk dilinde, halk ağzı, ne denir, eski dilde, mecazen, bulmacada ..
TR-Sözlük © 2020